რატომ არ აღგიდგათ ყნოსვა კოვიდის გადატანის მერე

Covid 19 1675145316

კორონავირუსი XE

კარგად არის ცნობილი, რომ COVID-19 გავლენას ახდენს ყნოსვაზე, მაგრამ ზოგიერთ შემთხვევაში, ყნოსვის ფუნქცია სათანადოდ აღარ აღდგება. მიზეზი მკვლევრებმა უკვე ახსნეს.

ახალი კვლევის მიხედვით, ინფექცია SARS-CoV-2 განაპირობებს იმუნური სისტემის თავდასხმას ცხვირში არსებულ ნერვულ უჯრედებზე, რის შედეგადაც, ამ ნერვული უჯრედების რაოდენობა მცირდება და ადამიანს ძველებურად აღარ შეუძლია სუნის შეგრძნება.

ამ მნიშვნელოვან კითხვაზე პასუხის გარდა, ახალი კვლევა ასევე გვეხმარება ხანგრძლივი კოვიდის უკეთ შესწავლაში, თუ რატომ ვერ შეძლო ზოგიერთმა ადამიანმა COVID-19-ისგან სრულად გამოჯანმრთელება.

„საბედნიეროდ, მრავალ ადამიანს, რომლებსაც ყნოსვის შეგრძნება ვირუსული ინფექციის მწვავე ფაზაში შეეცვალათ, ყნოსვა მომდევნო ერთ ან ორ კვირაში უბრუნდება, მაგრამ ზოგს არა. საჭიროა, უკეთესად გავიგოთ, რატომ კარგავენ ეს ადამიანები SARS-CoV-2-ით ინფიცირების შემდეგ ყნოსვას თვეობითა და წლობით“, — ამბობს ჩრდილოეთ კაროლინას დიუკის უნივერსიტეტის ნეირობიოლოგი ბრედლი გოლდშტაინი.

მკვლევართა ჯგუფმა ცხვირის ქსოვილის - ყნოსვის ეპითელიუმის ნიმუშები შეისწავლა, რომლებიც 24 ადამიანისგან აიღეს; მათ შორის იყვნენ ისეთებიც, რომლებსაც COVID-19-ის შემდეგ დიდი ხნის განმავლობაში ჰქონდათ ყნოსვის შეგრძნება დაკარგული.

დეტალური ანალიზის შემდეგ, მკვლევრებმა დააფიქსირეს დიდი ოდენობით T-ლიმფოციტი - სისხლის თეთრი უჯრედების ტიპი, რომელიც სხეულს ინფექციასთან ბრძოლაში ეხმარება. სწორედ ეს T-ლიმფოციტები წარმართავდნენ ანთებით რეაგირებას ცხვირში.

თუმცა, ბევრი სხვა ბიოლოგიური რეაგირების მსგავსად, T-ლიმფოციტები ყნოსვის ეპითელიუმის ქსოვილს აშკარად უფრო მეტ ზიანს აყენებენ, ვიდრე სარგებელი მოაქვთ. ანთების პროცესი ჯერ კიდევ აშკარა იყო იმ ქსოვილში კი, სადაც კორონავირუსი SARS-CoV-2 საერთოდ არ ფიქსირდებოდა.

„საოცარი აღმოჩენაა. ცხვირში მიმდინარე ავტოიმუნურის მსგავს პროცესს წააგავს“, — ამბობს გოლდშტაინი.

კვლევის იმ მონაწილეებში, რომლებსაც ყნოსვა ჰქონდათ დაკარგული, ყნოსვის აღმქმელი ნეირონების დონე დაბალი იყო, მაგრამ მკვლევრები ამბობენ, რომ როგორც ჩანს, ზოგიერთ ნეირონს მაინც შეეძლო აღდგენა T-ლიმფოციტების შეტევის შემდეგაც კი.

მკვლევართა ვარაუდით, ასეთივე ანთებითი ბიოლოგიური მექანიზმები უნდა იდგეს ხანგრძლივი კოვიდის სხვა სიმპტომების მიღმაც, მათ შორის, ზედმეტი დაღლილობის შეგრძნების, სუნთქვის უკმარისობისა და „ტვინის დაბინდვის“, რაც ადამიანს კონცენტრირებაში უშლის ხელს.

ამის შემდეგ, ჯგუფს უფრო დეტალურად სურს შეისწავლოს, ქსოვილის რომელი კონკრეტული ზონა ზიანდება და რა ტიპის უჯრედებია ამაში ჩართული. ეს კი თავის მხრივ, ყნოსვის გრძელვადიანი დაკარგვის საწინააღმდეგო შესაძლო პრეპარატთა შექმნას გააადვილებს.

მომზადებულია dukehealth.org-ისა და ScienceAlert-ის მიხედვით, რომელიც მიხეილ ჭაბუკაშვილმა თარგმნა

მასალის გამოყენების პირობები
სხვა სიახლეები
საბერძნეთის კაპიტანი
„საქართველოსთან წაგება ძალიან მტკივნეულად განვიცადე“ - საბერძნეთის ნაკრების კაპიტანი

საბერძნეთის ეროვნული ნაკრების კაპიტანმა, ტასოს ბაკასეტასმა ევრო 2024-ის პლეი ოფის ფინალში საქართველოსთან წაგებაზე კომენტარი სოციალურ ქსელში გამოაქვეყნა. პენალტების სერიაში ბერძნების მხრიდან პირველად ს...

სპორტი 1711684688

ანა წერეთელი
ფოტო: „ორი დღეა სადღაც შორიდან ჩამესმის გადაცემებში პოლიტიკოსების ხმა პოლიტიკურ საკითხებზე“ - ანა წერეთელი

ჟურნალისტი და ტელეწამყვანი ანა წერეთელი სოცქსელში წერს: „ეს ორი დღეა სადღაც შორიდან ჩამესმის გადაცემებში პოლიტიკოსების ხმა პოლიტიკურ საკითხებზე) როგორც კი ფეხბურთს ახსენებს რომელიმე მათგანი, გულში ვფი...

სოცმედია 1711684382

გიორგი მამარდაშვილი
გიორგი მამარდაშვილი მსოფლიოს ყველაზე ძვირადღირებულ მეკარეებს შორის მე-7 ადგილზეა - ნახეთ, რამდენია მისი სატრანსფერო ღირებულება

საქართველოს ეროვნული ნაკრების და ესპანური კლუბის, “ვალენსიას“ მეკარე გიორგი მამარდაშვილი მსოფლიოს ათ საუკეთესო მეკარეს შორის მე-7 პოზიციას იკავებს. Transfermarket-ზე გამოქვეყნებული ინფორმაციით ვიგებთ,...

სპორტი 1711684182

ნოე სულაბერიძე თურქი მსახიობები
ვიდეო: ,,მოუთმენლად ველოდებით” – ნოე სულაბერიძე ცნობილ თურქ და ქართველ მსახიობებთან ერთად

ტელეწამყვანი და პროდიუსერი ნოე სულაბერიძე თურქეთში ცნობილი თურქული სერიალის ,,ვენდეტას” მსახიობების გასაცნობად ჩავიდა. ნოე სულაბერიძის გადაცემაში ასევე ვიხილავთ ქართველ უნიჭიერეს მსახიობს, ნანუკა სტამ...

სოცმედია 1711683779

ფეხბურთი
როგორ მოვხვდეთ გერმანიაში, ევროპის ჩემპიონატზე

ისტორიული მატჩის შემდეგ საქართველოს ევროპის ჩემპიონატამდე რამდენიმე თვე აშორებს. წლის ერთ-ერთი მთავარი სპორტული მოვლენა სტარტს გერმანიაში 14 ივნისიდან აიღებს. საქართველოს ეროვნული ნაკრები პირველ თამაშ...

სპორტი 1711682034

პუტინი
რუსი სამხედროების 99,27%-მა არჩევნებში ხმა პუტინს მისცა

რუსეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინს ხმა რუსი სამხედროების 99,27%-მა მისცა. ინფორმაციას ამის შესახებ ქვეყნის თავდაცვის სამინისტრო ავრცელებს. კერძოდ, უწყება ირწმუნება, რომ კენჭისყრ...

მსოფლიო 1711681850